◾علائم مصرف موادمخدر
✔️عوارض جسمانی مواد مخدر شامل زیراست.
- تیرگی لب به دلیل عدم رعایت بهداشت فردی و مصرف مستمر سیگار و یا مواد
- پریدگی رنگ صورت به دلیل تغذیه نامناسب و یا سوء تغذیه
- لاغری صورت و یا بدن، کاهش وزن و بی اشتهایی
- دو رگه و کلفت شدن صدا و تغییر در نحوه ی صحبت کردن
- سیاه شدن و جرم گرفتن دندانها
- وجود نقاط رنگی یا سیاه و کبود روی بازوها، پشت دست ها، ران و انگشتان پا (به دلیل تزریق یا سوختگی)
- ضعف و ناتوانی جنسی یا خاموش شدن میل جنسی
- مشکلات گوارشی مثل دردهای مزمن معده، روده، یبوست
- چین و چروک صورت و یا گردن
- آبریزش بینی، عطسه، سرفه، خمیازه، چرت زدن بی موقع
- گشادی یا تنگی مردمک
- خارش به خصوص در ناحیه ی بینی، کشاله ران و پاها
- قرمزی و التهاب چشم (حالت احتقان و پرخونی)
- کاهش فعالیت های جسمی
- تمایل به مصرف زیاد برخی مواد مثل -چای، سیگار، الکل
✔️عوارض روانی مواد مخدر شامل زیراست.
- تغییرات الگوی خواب و تغذیه
- تغییرات رفتاری مثلا کند شدن حرکات یا احساس انرژی مضاعف
- پرحرفی و یا حرف های بی معنی و نامربوط
- توهمات دیداری، شنیداری و لمسی
- افسردگی، گوشه گیری و انزواطلبی
- تحریک پذیری، اضطراب، تشویش
- کاهش قدرت انعطاف پذیری
- افزایش عصبانیت، خشونت پرخاشگری، بی ادبی، جرم و جنایت
- افزایش بروز خودکشی یا دیگر کشی
- کاهش صداقت و افزایش دروغ گویی
- اجتناب ازآزمایش های پزشکی
- واکنش هراس، ترس مرضی
- کاهش اعتماد بنفس، کاهش خویشتن داری و کاهش انگیزه ی زندگی و تلاش
- کاهش قدرت تشخیص، قضاوت، ادراک و شعور
- واکنش ها و رفتارهای غیر عادی و نابهنجار
✔️علائم اجتماعی اقتصادی
- عدم توجه به بهداشت فردی، ناخن ها ی کثیف، جای سیگار روی انگشتان، وضعیت نامناسب لباس، سر و صورت
- پرهیز از برقراری ارتباط و تماس چشمی مستقیم (فرار از نگاه دیگران)
- کاهش فعالیت های خانوادگی، اجتماعی، شغلی و تحصیلی
- کاهش مهارتهای اجتماعی،عدم کنترل فشارها، واکنش های غیرعادی و نابهنجار
- افزایش خشونت، پرخاشگری، جرم و جنایت و بزهکاری
- معاشرت با افرادی که وجهه اجتماعی خوبی ندارند
- ترک معاشرت با افرادی که وجهه و پایگاه اجتماعی مناسبی دارند
- طولانی شدن مدت حمام یا توالت
- ترس از رفتن به مأموریت اداری، مسافرت و غیره به دلیل نگرانی از عدم توانایی در تهیه ی مواد
- مصرف برخی داروها مثل -دیفنوکسیلات، دیازپام، شربت ها و قرص های کدئین دار
- وجود اشیاء مشکوک مثل زرورق، -لوله ی خودکار، جوش شیرین، سیخ،سنجاق، سرنگ، پوکه ی آمپول، پایپ
- مشکلات اقتصادی، فرد برای هزینه کردن مواد مخدر با مشکلات اقتصادی مواجه می شود
- پنهان کاری، حرکات و رفتارهای مشکوک
◾شایع ترین اختلالات روانی ناشی از مصرف مواد مخدر
🔹اسکیزوفرنی
🔹اسکیزوافکتیو
🔹اسکیزوفرنیفرم
🔹روان پریشی کوتاه مدت و یا آنی
🔹هذیانی
🔹سایکوتیک مشترک
🔹سایکوتیک ناشی از مواد مخدر
🔹اختلال سایکوتیک به دلیل داشتن وضعیت پزشکی دیگر
🔹پارافرنیا
🔹اختلالات افسردگی
🔹اختلالات شخصیت
🔹اختلالات خواب
◾توصیه های پیشگیرانه به نوجوانان وجوانان
- خطرات و عوارض مصرف مواد اعتیاد آور را خوب بشناسید.
- به هر کسی که به تو مواد تعارف کرد محکم و قاطع بگو نه اینکه ما بتوانیم به دوست خودمون نه بگیم خودش یک هنر است.
- افراد خوش فکر هر تعارفى که مخالف سلامتی هست را رد میکنند.
- جوابهایى از قبل براى اصرار زیاد اطرافیانتان آماده کنید.
- پیشاپیش به این جمله ها فکر کنید –
بچه ننه « : و اگر کمى تردید کنید میگن » سرحال میشی، شنگول میشی، خیلى کیف داره
پس چرا فلانى کشید و هنوز مرد نشدی، اول تجربه کن بعد بگو بده ترسویی ای
معتاد نشد؟ و… - موادمخدر را حتى یک بار هم امتحان نکنید
- از رفت و آمد در مکان هاى آلوده و دوستى با افراد مشکوک پرهیز کنید
- مواد اعتیادآور سم کشنده است که اثراتش به تدریج ظاهر می شود
- به صحبت هاى پدر و مادرتان که خیرخواه ترین دوستان شما هستند اطمینان کنید و ارتباطاتتان را با آنها محکم کنید.
- با مطالعه، ورزش و تفریحات سالم براى اوقات فراغت خودتان برنامه ریزى کنید
- آنهایی که موادمخدر را به جوانان معرفى می کنند، چهره اش فرقى با دیگران ندارد پس دوستان و نزدیکان خودتان را خوب بشناسید
- بعضی ها فکر می کنند با بقیه فرق دارند و هر وقت که اراده کنند مى توانند مصرف مواد رو کنار بگذارند، در حالى که این طرز تفکر منجر به اعتیاد می شود.
◾توصیه پیشگیرانه به والدین:
- درباره مواد اعتیادآور (علل و عوامل مؤثر در مصرف مواد، خطرات، عوارض و علائم آن) اطلاعات کافى کسب کنید.
- الگوى مناسبى براى فرزندان خود باشید و هرگز بر خلاف گفته خود عمل ننمائید.
- فضایى ایجاد کنید که فرزندانتان در آن احساس آرامش کنند
- به صحبت هاى فرزندانتان خوب گوش کنید. با لبخند، تکان دادن سر و استفاده از جملات مثبت نظیر-« من این را نمی دانستم » «چقدر جالب »و … آنها را به گفتن بیشتر تشویق کنید. »
- شرایطى ایجاد کنید که شما را محرم اسرار خود بدانند.
- از فرزندانتان انتظار نداشته باشید آرزوهاى برآورد نشده شما را تحقق بخشند.
- با تقویت قدرت اعتماد به نفس، تصمیم گیرى و از بین بردن افسردگى وکم رویى فرزندان، آنها -را در برابر شرایط آسیب زا مقاوم سازید.
- وقت بیشترى را با فرزندانتان صرف کنید. با آنان به رستوران، پارک، کوه، سینما و … بروید. و از همه مهمتر به آنان ابراز عشق کنید و بگویید که دوستشان دارید.
- سعى کنید حتى آهنگ صدایتان ملایم و دوستانه باشد.
- فرزندان خود را قبل از رسیدن به سنین بحرانى نسبت به مضرات و عواقب ویرانگر مصرف -موادمخدر آگاه سازید.
- آنان را بیش از اندازه و بطور اغراق آمیز نترسانید.
- آنان رابه مطالعه، ورزش و تفریحات سالم ترغیب نمائید و زمینه این امور را برایشان فراهم کنید.
- زمان مناسبى را به گفتگو اختصاص دهید. چرا که فرزند شما ارزش نصایحتان را با ارزش زمانى که به آن اختصاص داده اید می سنجد.
- بین فرزندانتان تبعیض قائل نشوید
◾روشهای مصرف مواد مخدر
🔸خوردن : ماده از طریق دهان به معده وارد و در روده ی کوچک بوسیله ی مویرگ ها جذب خون می گردد و از طریق سیاهرگ وارد کبد می شود. سپس توسط سیاهرگ کبدی به قلب می رسد و سپس از سوی شبکه ی گردش خون به سراسر بدن یعنی کلیه ی اعضاء سلولها و اعصاب رسانده شده در
بدن کاملا پخش می گردد.
🔸کشیدن مواد یا تدخین: مرسوم ترین شیوه است. کشیدن یا از راه بینی انجام می شودو یا از راه دهان، در مورد هروئین کشیدن از طریق بینی صورت می گیرد و در مورد تریاک و شیره ی تریاک بوسیله ی وافور از راه دهان تحقق می یابد. به هر تقدیر ماده به شکل دود وارد ریه ها شده و مولکول های آن از طریق کیسه ی هوا جذب مویرگها شده و از طریق سیاهرگهای شش به قلب می رسد. از این روی در ظرف دو یا چند دقیقه ماده به مغز می رسد.
🔸استعمال کردن مواد : جذب ماده از راه مقعد به کندی صورت می گیردو همین امر احتمال به کار بردن این شیوه در معدودی از معتادان در شرف دستگیری و یا مسافر به شمار می رود .
🔸انفیه : در این شیوه دیواره ی داخلی بینی آتروفی و نازک می شود و با دیدن دیواره داخل بینی متوجه اعتیاد به این شیوه می توان شد. بلافاصله بعد از مصرف دیواره ی داخلی بینی بی حس و فریز شده و ۳ تا ۵ دقیقه بعد اثر آن ظاهر می شود . حداکثر غلظت خونی در این شیوه ۱۲ تا ۳۰ دقیقه بعد از مصرف ایجاد می شود.
🔸تزریق مواد : از طریق تزریق مقداری از ماده اعتیاد آفرین در داخل سیستم گردش خون قرار می گیرد و با انقباض و انبساط در مسیر گردش خون حرکت کرده به تمامی بدن پخش می شود. این شیوه سریعترین شیوه رسیدن به حالت نئشگی است.
