◾افکارمنفی
افکار منفی شامل باورهای منفی است که ممکن است در مورد خود، موقعیت ها یا دیگران داشته باشید. آنها میتوانند بر احساس و رفتار شما تأثیر بگذارند و در برخی از شرایط سلامت روان شما را به خطر بیاندازند.. منفی‌نگری می‌تواند زمینه‌ساز بیماری‌های روحی و روانی و ناکامی در زندگی شوند. افکار منفی زمینه شکست و ناکامی را قبل از انجام هر کاری به شخص القا میکند و این موضوع تاثیر بالایی در نرسیدن به اهداف دارد.
◾علل به وجود آمدن افکار منفی
افکارهای منفی بسیار رایج هستند زیرا ما بیشتر تحت تأثیر افکار منفی هستیم تا مثبت و سوگیری منفی داریم. همچنین ممکن است که از نظر تکاملی، تا حدی تفکر منفی برای بقا مفیدتر باشد.
◾مهم ترین علت های به وجود آمدن افکار منفی
🔹ترس از آینده : ترس از آینده گاهی زندگی روزمره‌ی ما را آنقدر تحت تأثیر قرار میدهد که منجر به ایجاد افکار منفی می‌شود. این ترس و استرس از آنچه در دو ساعت دیگر در جلسه‌ی کاری رخ خواهد داد، شروع می‌شود و تا اندیشیدن به سال‌های دورتر ادامه پیدا میکند. ترس از آنچه که هنوز رخ نداده یا شکست‌هایی که رخ نداده، خوشی‌های فعلی و لحظات کنونی ما را از بین می‌برد.
🔹شرم و پشیمانی از گذشته : در زندگیِ همه‌ی ما مواردی وجود دارد که نمی‌توان به آنها افتخار کرد. کارهایی که از انجام آنها شرمنده و پشیمانیم. باید به اشتباهات‌مان فکر کنیم و ببینیم به جای آن چه می‌شد کرد که نکردیم؟ بعد از آنکه گذشته را تجزیه و تحلیل کردیم، باید پرونده‌اش را ببندیم و برگ جدیدی از زندگی را ورق بزنیم. نمی‌توان گذشته را تغییر داد. با غصه خوردن گذشته باز نمی‌گردد. اشتباه کردن در زندگی اجتناب ناپذیر است و باید برای ما هشداری باشد که دفعات بعدی به درستی تصمیم بگیریم و عمل کنیم و نباید برای ما حکم فاجعه را داشته باشد. اگر افرادی موجب این اشتباهات شما شده اند و در واقع با انرژی منفی سد راه شما شدند یا راهنمایان نامناسبی هستند، آنها را از زندگی خود حذف کنید. اگر رفتارهای شما باعث این اشتباهات شده است ، خود را تغییر بدهید. برای تکامل و بهبود رفتار و روابط خود تلاش کنید اما خود را سرزنش نکنید.
◾مشکلات ناشی از افکار منفی :
- عدم وجود آرامش در زندگی
- منزوی شدن و در نتیجه افسردگی
- به وجود آمدن ترس و استرس و نگرانی مزمن
- عدم امکان رویارویی با مشکلات و حقیقت های زندگی
- کاهش اعتماد به نفس و در نتیجه افزایش شکست
- مشکلات روحی و روانی مانند وسواس ، اضطراب، ، افسردگی و ده ها مورد دیگر …
◾راه های توقف وغلبه برافکار منفی
🔸وقتی در وضعیت منفی قرار دارید، به دنبال چیز‌های مثبت بگردید : وقتی با یک تجربه تلخ، و یا ناکامی در زندگی روبه رو شده اید، افکار منفی به سرعت ذهن شما را تسخیر می‌کنند و تلاش دارند تا بر نحوه عملکرد شما تأثیر بگذارند. برای مقابله با چنین وضعیتی به جای افکار منفی باید سوالات بهتر و مثبت تری از خود بپرسید. سؤالاتی که نه‌تنها به شما کمک میکند احساس بهتری داشته باشید، توانایی رشد کردن را هم به شما می‌آموزد وافکار منفی را از شما دور میکند
سوالاتی مانند:
ـ چه کاری است که می‌توانم دفعه بعد انجام بدهم تا احتمالاً نتیجه بهتری داشته باشم؟
ـ چه چیزی می‌توانم از این وضعیت بیاموزم؟
ـ چگونه بهترین دوستان و یا نزدیکان من در این شرایط میتوانند من را حمایت و کمک کنند؟
🔸یادآوری : مردم به آنچه می‌گویید یا انجام می‌دهید، اهمیتی نمی‌دهند : ا گر به آنچه مردم درباره کار‌ها و افکار شما می‌گویند یا واکنش نشان می‌دهند اهمیت دهید، به‌سادگی در دام افکار منفی گرفتار خواهید شد. در چنین وضعیتی توان شخصی خود را متزلزل خواهید کرد و قدرت تحلیل خود را فلج میکنید.
گیر کردن در چنین ذهنیت و افکاری شما را از آنچه می‌خواهید دورتر میکند؛ زیرا واقعیت این است که مردم وقت، توجه و انرژی لازم را برای فکر کردن یا صحبت کردن در مورد آنچه انجام می‌دهید، ندارند و بنابراین نکاتی که مطرح می کنند خیلی اوقات بدون فکر و سنجیدن شرایط شماست و کسی مانند شما بر شرایطتون اشراف ندارد ، بنابراین به نظرات دیگران در مورد تصمیمات و رفتارهاتون اهمیتی ندهید ، زیرا این موضوع به شما کمک می کند در لحظه‌های سخت فشار روحی خارجی را احساس نکنید. اگر به این درک برسید که مردم واقعاً اهمیتی به افکار و اعمال شما نمی‌دهند، شما نیز می‌توانید به طعنه‌ها و انتقادات آنها بی تفاوت شوید و ذهن خود را از درگیری‌های بیشتر برهانید.
🔸از کاه کوه نسازید: برای اینکه دغدغه‌های کوچک به افکار منفی بزرگ تبدیل نشوند، مستقیم با آنها روبرو شوید. این کار را می‌توانید با طرح سوال از خودتان انجام بدهید سوالی مانند اینکه آیا این افکار در بیست سال آینده زندگی من نقش پررنگی دارد یا خیر ؟ در بیشتر موارد متوجه خواهید شد که بیش از حد موضوع را بزرگ کرده‌اید و می‌توانستید همچون یک مسئله کوچک با آن برخورد کنید.
🔸افکار منفی را با مواردی جدید در زندگی خود جایگزین کنید :آنچه در طول زندگی روزمره خود اجازه می‌دهید که وارد ذهن شما شود، تأثیر زیادی بر افکار شما خواهد گذاشت؛ بنابراین از خود سؤال کنید که اجازه ورود چه چیز‌های را به ذهنتان می‌دهید. از خودتان بپرسید دو منشأ اصلی افکار منفی در زندگی شما چیست؟
این منابع می‌تواند افراد، وب سایت‌ها، مجلات، پادکست‌ها، موسیقی و … باشد؛ سپس از خود بپرسید: چه کاری می‌توانم انجام بدهم تا در این هفته وقت کم‌تری با این دو منشأ اصلی افکار منفی سپری کنم؟ اگر نمی‌توانید به طور هم‌زمان برای هر دو منبع راه‌کاری پیدا کنید، یک قدم کوچک‌تر بردارید و فقط بر یکی از این منابع تمرکز کنید. سپس وقت آزاد شده خود در این هفته صرف کار کردن روی منابع مثبت‌تر کنید. مثلاً ارتباط خود را با افرادی که قبلاً در زندگی شما نقش مثبتی داشتند، بیشتر کنید یا وقت خود را صرف اکتشاف موارد جدیدی کنید که به زندگی شما انگیزه می‌دهند.
🔸یک برنامه ورزشی مختصر را مد نظر قرار بدهید : گاهی پیش می‌آید که رهایی از افکار منفی به‌سادگی رخ نمی‌دهد؛ اما باید باور داشته باشید که با انجام فعالیت بدنی می‌توانید فضای ذهنی خود را تغییر بدهید. یک برنامه ورزشی ۲۰ الی ۳۰ دقیقه‌ای که کمی بدن شما را به چالش بکشد و کمی وزنه زدن هم در آن باشد، می‌تواند یک تغییر جسمی و ذهنی جالبی را رقم بزند. این برنامه به شما کمک میکند تا تنش و نگرانی‌های درونی خود را رها کنید و ذهن شما یک بار دیگر متمرکز و سازنده میکند.
🔸مثبت بودن را به زندگی شخص دیگری ببرید : اگر در حال منفی‌بافی هستید، یکی از ساده‌ترین راه‌های بیرون آمدن از این وضعیت تمرکز کردن به بیرون و روی شخص دیگری است. به عبارت دیگر وقتی ذهن شما درگیر افکار منفی است، می‌توانید با مهر و محبت و انتقال حس مثبت بودن به فردی دیگر که ممکن است او هم گرفتار افکار منفی شده باشد، به نوعی احساس بهتر بودن و خوش‌بینی را به خود بازگردانید.
🔸سپاس‌گزار داشته‌های خود باشیم .
_ روز را به گونه‌ای شروع کنید که حس مثبت بودن را تداعی کند.
_ اجازه ندهید که ترس‌های مبهم شما را تحت‌تأثیر قرار بدهد.
_ زندگی کنید و به لحظه حال برگردید.
_ از هم نشینی با افرادی که افکار منفی را به شما تزریق می کنند دوری کنید .
_ موقعیت هایی را که در آن، افکار منفی تان تشدید می شود شناسایی کنید و آن موقعیت را ترک کنید.
◾تکنیک توقف فکر یا “Thought stopping “
روانشناس با کمک این تکنیک به فرد مراجعه کننده آموزش میدهد که بتواند بصورت ارادی افکار منفی ایجاد کند و به این طریق میزان اضطراب و استرس خود را بالا ببرد. در ادامه با یک نشانه مانند صدای برخورد خودکار به میز، شخص بلافاصله افکار مثبت را جایگزین افکار نادرست می کند. با تکرار این روش تحت نظارت کامل مشاور یا روانشناس، شخصی که با مشکل افکار منفی روبروست می تواند این بیماری را درمان کرده و شخص مثبت اندیشی باشد.
◾آیا افکار منفی همیشه آسیب زننده محسوب میشوند؟
باید گفت افکار منفی گاهی خوب هستند. اگر آنها باعث ایجاد مشکل در زندگی روزمره شما نشوند، آسیب زننده تلقی نمی شوند. بلکه گاهی باعث ایجاد انگیزه برای تلاش و دور شدن از شکست ها می شوند. اما اگر بیش از اندازه و افراطی باشند، انگیزه شما را از بین می برند.
◾سخن پایانی
مقابله با افکار مزاحم و رهایی از افکار منفی نیاز به صبر و تلاش دارد. شما باید یاد بگیرید که چگونه افکار واقعی و منطقی را جایگزین افکار منفی خود کنید. زیرا افکار منفی می توانند مانع کسب موفقیت ها و باعث ناکامی و شکست شما در زمینه های مختلف شود و از پیشرفت شما جلوگیری میکند. اگر نمی دانید چگونه باید ذهنتان را از افکار منفی دور نگه دارید، از یک روانشناس ماهر کمک بگیرید.
