خلاصه مقاله
اختلال شخصیت پارانوئید الگوی پایدار و نافذ بی اعتمادی وسوءظن نسبت به انگیزه های دیگران
◾اختلال شخصیت پارانویید ( PPD ) Paranoid Personality Disorder
🔹الگوی پایدار و نافذ بی اعتمادی وسوءظن نسبت به انگیزه های دیگران.
افراد این گروه معمولا به داشتن افکار و رفتارهای عجیب و نامتعارف مشهورند به طور مثال معتقدند دیگران قصد توطئه بر علیه آنها را دارند البته بدون هیچ شواهدی.
افراد مبتلا به پارانویا، سوء‌ظن شدید دارند و با وجود اینکه دلیل خاصی ندارند، نمی‌توانند به کسی اعتماد کنند ، بنابراین دوستان صمیمی نمی توانند داشته باشند و یا بسیار دوستان محدودی دارند زیرا دائم به دیگران مشکوک هستند . به طور مثال این فرد ، برای اینکه من پول خرج می کنم ، با من دوست است یا مثلا این فرد چون من موقعیت مالی یا شغلی مناسبی دارم با من طرح دوستی ریخته است و …
🔸آنها نسبت به تعهد، وفاداری یا راستی دیگران تردید دارند و بر این باورند اطرفیان قصد سوء‌استفاده یا فریب آنها را دارند.
به دیگران اعتماد نمی‌کنند و هرگز از مسائل زندگی خود به دیگران نمی‌گویند، زیرا می‌ترسند از این اطلاعات فردی، علیه خودشان استفاده شود.
🔹دیگران را نمی‌بخشند ، کینه‌توز هستند و مدام به فکر تلافی کردن هستند .
بیش‌ازحد حساس‌اندو انتقاد از کسی نمی‌پذیرند .
این افراد معمولا نظرات ، رفتار بی‌ضرر دیگران و حتی نگاه های تصادفی دیگران را بدخواهانه و منفی تصور می‌کنند .
بی‌دلیل تصور می‌کنند، دیگران قصد دارند به شخصیت آنها حمله کنند.
معمولا با خشم و عصبانیت واکنش نشان میدهند و هر چیزی را به‌سرعت تلافی می‌کنند.
بدون هیچ دلیلی، بارها به همسر خود شک می‌کنند و آنها را خیانتکار می‌دانند.
🔸به‌طور کلی در روابط‌شان با دیگران سرد هستند و فاصله معینی را حفظ می‌کنند.
همچنین ممکن است شخصیتی کنترل‌کننده و حسود داشته باشند.
هرگز خود را مسئول هیچ مشکل یا دردسری نمی‌دانند و معتقدند که همیشه حق با آنها بوده است.
نمی‌توانند آرام باشند.با دیگران همیشه خصمانه رفتار می‌کنند و سرسخت و دعوایی هستند.
🔹علت اصلی ابتلا به این اختلال دقیقا مشخص نیست، اما احتمالا ترکیبی از عوامل بیولوژیکی و روانشناختی در کار است. این حقیقت که اختلال پارانوئید میان افرادی رایج‌تر است که بین اقوام خود افراد مبتلا به اسکیزوفرنی دارند، نشان میدهد که بین این دو نوع اختلال، ارتباط ژنتیکی وجود دارد. همچنین احتمال دارد تجربه‌های دردناک جسمی یا عاطفی دوران کودکی، در ابتلا به اختلال پارانوئید، نقشی داشته باشد. البته خشم شدید و بی‌دلیل والدین یا اثر حمایتی بی‌اندازه‌ی والدین هم می‌تواند موجب احساس ناامنی عمیق در کودکان شود که بعدها به اختلال پارانوئید تبدیل می‌شود . اختلال پارانوئید از اوایل بزرگسالی خود را نشان میدهد. بیماران دچار اختلال شخصیت پارانوئید ممکن است در حین معاینه روانپزشکی بسیار رسمی به نظر برسند و از اینکه آنها را مجبور کرده‌اند که از روانپزشک کمک بگیرند، عصبانی و ناراحت باشند. تنش عضلانی، ناتوانی از آسوده بودن و منبسط کردن عضلات خود، و نیاز به کاویدن محیط برای یافتن سرنخ‌هایی در آن، ممکن است در این بیماران دیده شود. حالت عاطفی بیمار اغلب جدی و غیر مطایبه آمیز است.
🔸میزان شیوع اختلال شخصیت پارانوئید ۵/۰ تا ۵ /۲ درصد از جمعیت عمومی است. اینگونه بیماران تقریباً هیچ وقت خودشان به جستجوی درمان برنمی آیند و اگر هم صاحبکار یا همسرشان آنها را برای درمان ارجاع دهد ، اغلب می‌توانند رنجیدگی خود را پنهان کنند. این اختلال درمردان شایع تر از زنهاست .
🔹افتراق اسکیزوفرنی پارانوئید و اختلال شخصیت پارانوئید در توهم و هذیان است ، یعنی در اختلال اسکیزوفرنی ، توهم و هذیان را می بینیم ولی در اختلال شخصیت پارانوئید توهم و هذیان وجود ندارد . علاوه بر این سن شروع اختلالات شخصیت اغلب پایین تر از اسکیزوفرنی پارانوئید است.
🔸مکانیسم دفاعی آنها فرافکنی است یعنی خصلت های بد خود را به دیگران نسبت میدهد.
◾معیارهای ۵-DSM برای اختلال شخصیت پارانوئید
A . بدبینی و عدم اعتماد فراگیر به دیگران، طوری که فرد انگیزه ها و نیات دیگران را بدخواهانه تلقی می کند. این طرز فکر در اواخر نوجوانی و قبل از اوایل بزرگسالی شروع شده است و در شرایط مختلف حضور دارد و چهار مورد (یا بیشتر از موارد زیر آن را نشان می دهند:
۱) فرد فکر می کند که دیگران از او سواستفاده می کنند، به او آسیب می رسانند، یا فریبش میدهند بدون آنکه دلیل کافی برای این ادعا داشته باشد.
۲) فکر و ذهنش دایما مشغول شک و تردیدهای ناموجه درباره وفاداری و قابل اعتماد بودن دوستان و همکاران است.
۳) به درد دل کردن با دیگران تمایل ندارد زیرا بی دلیل می ترسد اطلاعاتی که در میان می گذارد با بدجنسی علیه او به کار بروند.
۴) حرف های بی منظور و مهربانانه دیگران و رویدادهای کاملا خنثی را حرفها یا رویدادهایی تحقیر آمیز یا تهدیدآمیز تلقی می کند.
۵) به طور دائم کینه نگه میدارد (توهینها، جریحه دار شدن احساسات، و انتقادها را نمی بخشد).
۶) حملاتی را علیه شخصیت و آبروی خود کشف می کند که برای دیگران مشخص و آشکار نیست و به سرعت، با عصبانیت یا با حمله متقابل به آنها واکنش نشان میدهد.
۷) به طور مکرر، بدون توجیه منطقی، درباره وفاداری همسر یا نامزد خود شک می کند.
B . این بی اعتمادی صرفا در طول اسکیزوفرنی، یکی از اختلالات دوقطبی، یا اختلال افسردگی عمده به همراه خصوصیات پسیکوتیک، یا یک اختلال روانی دیگر روی نمیدهد و نمی توان آن را به آثار فیزیولوژیک یک عارضه پزشکی دیگر نسبت داد.
